در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﺧﻠﻔﺎى ﺳﻠﺴﻠﻪى ﻋﺒﺎﺳﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ. ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺪت ﺧﻼﻓﺖ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻫﻢ اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ اﻣﺎ در ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻫﻢ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﻮدﻧﺪ: ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻇﺎﻟﻢ ﺑﻮده و در دﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﻤﻰﻛﺮدﻧﺪ. آﻧﻬﺎ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻗﺪرﺗﻰ ﻛﻪ داﺷﺘﻨﺪ از اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﻰﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ. زﻳﺮا ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻜﻨﺪ ﻣﺮدم ﭘﺎى ﺻﺤﺒﺖﻫﺎى اﻣﺎم ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ و از ﺳﺨﻨﺎن اﻳﺸﺎن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ اﻣﺎم را ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻰ دور از ﻣﺮدم ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺮاى اﻳﻦ ﻛﺎر ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻣﺮا اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ. ﺳﺎﻣﺮا در واﻗﻊ ﻳﻚ ﭘﺎدﮔﺎن ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﺰرگ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻛﻤﻰ در آﻧﺠﺎ ﺳﻜﻮﻧﺖ داﺷﺘﻨﺪ. آﻧﻬﺎ ﺑﺮاى اﻣﺎم ﺧﺎﻧﻪى ﻣﺤﻘﺮى ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدﻧﺪ و اﻳﺸﺎن را در ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن زﻧﺪاﻧﻰ ﻛﺮدﻧﺪ. اﻣﺎ ﺑﺎز ﻫﻢ وﺣﺸﺖ از ﺣﻀﻮر و ﻧﻔﻮذ اﻣﺎم ﻧﻤﻰﮔﺬاﺷﺖ آﺳﺎﻳﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻫﺮ از ﮔﺎﻫﻰ اﻣﺎم را ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻰ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ: روزى ﺧﻠﻴﻔﻪ دﺳﺘﻮر داد ﺗﺎ اﻣﺎم را ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ. ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از درﺑﺎرﻳﺎن ﭘﻴﺶ رﺋﻴﺲ زﻧﺪان رﻓﺘﻨﺪ. رﺋﻴﺲ زﻧﺪان، ﻣﺮدى ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺻﺎﻟﺢ. آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﺎﻟﺢ ﮔﻔﺘﻨﺪ: »ﺣﺘﻤﺎ ﻣﻰ داﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﺎ ﺧﻠﻴﻔﻪ دﺷﻤﻨﻰ دارد. اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ ﺧﻠﻴﻔﻪ از ﺗﻮ راﺿﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺨﺖ ﮔﻴﺮى ﻛﻨﻰ. ﻛﺎرى ﺑﻜﻦ او در زﻧﺪان از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود و ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺑﺮاى ﻫﻤﻴﺸﻪ از دﺳﺘﺶ راﺣﺖ ﺷﻮد.« ﺻﺎﻟﺢ ﻓﻜﺮى ﻛﺮد. ﺳﭙﺲ دو ﻧﻔﺮ از ﺳﻨﮓدل ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮراﻧﺶ را ﺻﺪا زد و ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻣﻌﻨﺎدارى ﮔﻔﺖ: »اﻳﻦ ﻋﻠﻮى را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﺳﭙﺎرم. ﺷﻤﺎ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻰداﻧﻴﺪ ﺑﺎ او ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﺪ.« ﺻﺎﻟﺢ ﭘﻴﺶ ﺧﻮدش ﮔﻔﺖ: »اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺑﻰ رﺣﻤﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى را ﺷﻜﻨﺠﻪ و آزار ﻣﻰدﻫﻨﺪ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ زﻧﺪان از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود.« ﻣﺪﺗﻰ ﮔﺬﺷﺖ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ روزى از روزﻫﺎ ﺟﻤﻌﻰ از درﺑﺎرﻳﺎن ﭘﻴﺶ ﺻﺎﻟﺢ آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ: »راﺳﺘﻰ ﺣﺎل زﻧﺪاﻧﻰات ﭼﻪﻃﻮراﺳﺖ؟ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﭙﺮدﻳﻢ، اﻧﺠﺎم دادى؟« ﺻﺎﻟﺢ ﮔﻔﺖ: »ﻣﻦ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺷﻤﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﺮدم و دو ﻧﻔﺮ از ﺑﻰ رﺣﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮراﻧﻢ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﻪ زﻧﺪان ﻓﺮﺳﺘﺎدم. ﺑﺮاى اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﺎﻟﺘﺎن راﺣﺖ ﺷﻮد، ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ زﻧﺪاﻧﻰ در ﭼﻪ ﺣﺎل و روزى اﺳﺖ!.« آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺮاه ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻪ زﻧﺪان رﻓﺘﻨﺪ و از درﻳﭽﻪى ﻛﻮﭼﻜﻰ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص رﺋﻴﺲ زﻧﺪان ﺑﻮد داﺧﻞ ﺳﻠﻮل اﻣﺎم را ﻧﮕﺎه ﻛﺮدﻧﺪ: اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى در ﺣﺎل ﻧﻤﺎز ﺑﻮدﻧﺪ. آن دو ﻣﺄﻣﻮر ﻫﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻳﺸﺎن ﻧﻤﺎز ﻣﻰ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ! ﻫﻤﻪ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻰدﻳﺪﻧﺪ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮده و ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ. ﻣﺄﻣﻮران ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻛﻪ از دﺳﺖ ﺻﺎﻟﺢ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ او در اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪى ﺧﻮد ﻗﻄﻌﺎً ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺻﺎﻟﺢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد، آن دو ﻧﻔﺮ را ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﺻﺪا زد و ﮔﻔﺖ: »ﺷﻤﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﺗﺎ اﻳﻦ زﻧﺪاﻧﻰ را ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﺎ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او ﻧﻤﺎز ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ؟« آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ: »ﻣﺎ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪاى ﺑﻪ او آزار ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ؟ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮى ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺣﺎل ﻧﻤﺎز اﺳﺖ. ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻴﺰى از ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺧﻮاﻫﺪ. از ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺐ روزه اﺳﺖ و ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻋﺒﺎدت ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ آن اواﻳﻞ ﻣﺰاﺣﻤﺶ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻋﺘﺮاﺿﻰ ﻧﻜﺮد و ﺣﺘﻰ ﺻﺪاﻳﺶ را ﺑﺎﻻ ﻧﺒﺮد. ﻛﺴﻰ را ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻛﺎرى ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﺎ ﻧﺪارد و از او ﺑﺪى و ﺑﻰاﺣﺘﺮاﻣﻰ ﻧﺪﻳﺪﻳﻢ، ﭼﻪﻃﻮر اذﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻧﮕﺎه ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ، اﻧﮕﺎر ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ را دﻳﺪهاﻳﻢ. رﻓﺘﺎرش ﻣﺜﻞ رﻓﺘﺎر ﺑﺰرﮔﺎن و ﺣﻜﻴﻤﺎن اﺳﺖ. ﭼﻪ ﻃﻮر اﻧﺘﻈﺎر دارﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﻴﻢ و رﻓﺘﺎرﻣﺎن ﻋﻮض ﻧﺸﻮد؟ ﻣﺎ دﻳﮕﺮ آن آدم ﻫﺎى ﺳﺎﺑﻖ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ…« ﺻﺎﻟﺢ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﻣﺠﺎزات ﺧﻮد ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻣﻰﺗﺮﺳﻴﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن، ﺣﺮﻓﻰ ﺑﺮاى ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺖ. درﺑﺎرﻳﺎن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﺒﺮ اﻳﻦ اﺗﻔﺎق را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ.
آزار احترام اعتدال امام حسن عسگری علیه السلام امام رضا علیه السلام امام صادق علیه السلام امام موسی بن جعفرعلیه السلام امام هادی علیه السلام امیرالمؤمنین علیه السلام انس با قرآن و ائمه بی احترامی تفاخر حج حق الناس خجالت خدا خودپسندی دبستان دعا رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم سامرا سیره عملی شیعه شیعیان عاقبت اندیشی عبادت عبرت عجب غرور وتکبر و تواضع غیبت فحش فقر محبت مدینه مسلمان مهربان مهمان موسیقی مکافات عمل نفرین نماز پدر پدرو مادر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم پیرمرد