• خانه
• دبیرستان
• احکام
• مسکرات

طرح درس «احکام مسکرات» دبیرستان

جزوه­ ی مربی

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ

اى کسانى که ایمان آورده‏اید، جز این نیست که شراب و قمار و بت‏ها
 (یا سنگ ‏هایى که براى قربانى نصب شده)و چوبه‏هاى قرعه، پلید و از عمل شیطان است. پس دورى کنید از آنها، شاید که رستگار شوید .

(آیه­ی شریفه­ی 90 سوره­ی مائده )

الکل و مشروبات الکلی:

اسامی مشروبات بر اساس درصد الکل موجود در آنها:

آیا نوشیدن الکل بی ضرر است ؟

اثرات الکل بر بدن انسان

          تاثیر الکل بر مغز

          تاثیر الکل بر روان:

          تاثیر الکل بر جسم :

مراحل دفع الکل در بدن:

معناى خَمر:

مبحث احکام:

استفتائاتی از آیت الله سیستانی:

فتوای آیت الله وحید خراسانی در رساله توضیح المسائل:

آیات مربوط به حرمت شراب:

روایات و حکایات مربوط به حرمت شراب:

3 تحفه

الکل و مشروبات الکلی؛

سابقه : شاید جالب باشد بدانیم حدود 9000 سال پیش(عصر حَجَر) در چین نوعی نوشیدنی تهیّه می­شده که دارای 10% الکل بوده است­و­عمدتاً از آب و عسل درست می­شده است.

فرمول شیمیایی : در تمامی مشروبات مسکِر، الکل با درصدهای مختلفی وجود دارد که از تخمیر موادّ قندی و کربن­دار درست می­شود.

قند در فرآیند تخمیر توسط باکتری­ها از C₆ H₁₂ O₆ به الکل C₂ H₅ OH وآب H₂O و دی اکسید کربن   CO₂تبدیل می­شود.

هر ترکیب کربن و هدیروژن که به همراه(- (OH باشد را الکل گویند و معروفترین آنها الکل متیلیک یا الکل چوب
( CH₃OH) و الکل اِتیلیک یا اِتانول ( C₂ H₅OH ) می­باشند.

1) الکل متیلیک یا الکل چوب؛ این الکل بسیار خطرناک بوده و مصرف آن باعثِ کوری و در نهایت مرگ افراد می­شود.

2) الکل اتیلیک؛ این ماده شبیه موادّ مخدر (نیکوتین یا هروئین) مستقیماً وارد جریان خون شده و بر قسمتهای مختلف بدن تاثیر می­گذارد.

اسامی مشروبات بر اساس درصد الکل موجود در آنها (مخصوص مربّی)

آبجو  4% الی 6%                              شراب  7% الی 15%

شامپاین  8% الی 14%                        ودکا – ویسکی  4% الی 95%

به اینها گاهی افزودنی ها و رنگ هایی اضافه میشود تا طعم و رنگ متفاوتی ایجاد کند که بیشتر زرد ، سفید و یا قرمز هستند.

آیا نوشیدن الکل بی ضرر است ؟

الکل اتانول یکی از داروهای اعتیاد­آور محسوب می­شود که به عنوان ماده آرام­بخش برای خواص نشاط­آور آن مصرف می­شود. افزایش مقدار مصرفی آن به منظور ایجاد اثر مطلوب، ممکن است موجب ایجاد تحمّل و وابستگی فیزیکی گردد. مصرف­کنندگان مزمن یا افراد معتاد به آن ممکن است به مقدار ثابت مشروب بنوشند بدون این­که مست شوند، در این صورت احتمال دارد که یک نوع وابستگی جسمی و روانی در آنان به الکل به وجود آید که قطع مصرف آن، نشانه های ترک را به صورت تحریک پذیری زیاد، تشنج، حالات بی قراری یا عصبانیت، بی­خوابی، بد­اشتهایی، عرق کردن و استفراغ ظاهر می­سازد مانند مواد مخدّر دیگر.

نوشیدن الکل در بلند مدّت اثرات سوءی بر انسان می­گذارد ،حتّی کسانی که موفق به ترک آن می­شوند از این آثار سوء در امان نیستند.

اثرات الکل بر بدن انسان

به صورت کلّی 20% الکل در معده و 80% آن در روده­ی کوچک جذب بدن می­شود.

تاثیر الکل بر مغز :

استفاده از الکل علاوه بر اینکه انسان را به کمبود ویتامین ب-۱ ( تیامین ) مبتلا می‌کند ، باعث آسیب­های مغزی برگشت ناپذیر هم می‌شود.

الکل بر روی بخش­های کنترلی مغز اثر گذاشته و هماهنگی بدن را مختل می­کند و احساسِ کاذبِ اعتماد به نفس ، جسارت و گستاخی به فرد می­دهد. مثلاً در هنگام رانندگی، با سرعت بالا و خطر آفرین حرکت کرده یا باعث تصادف می­شوند. یا مثلا تلو تلو(سکندری) خوردن در هنگام راه رفتن به عبارتی عدم تعادل جسمی و ذهنی (مستِ لا یَعقل ) می­آورد.

تاثیر الکل بر روان :

از دست دادن حافظه، تغییر شخصیت، اختلال در سیستم عصبی، سوء تـغـذیـه، رفتـار خـشونت آمـیــز، اضـطـراب و افسردگی شدید.

تاثیر الکل بر جسم:

ایجاد بیماری­هایی مانند سرطان در کبد ، ریه و معده ، سرطان سیـنه و حنجره و لب و مری ، ایجاد پوکی استخوان و سکته مغزی، تشنج، بیماری­های کلیه، نارسایی­های قلبی و ناتوانی جنسی ، ناباروری ، بی­میلی جنسی ، زخم معده، فشـار خــون بالا و سکته قلبی، کم خونی، اختلال در سیستم ایمنی بدن ، مشکلات پوستی، اسهال ، آسیب به مخاط بینی ، تخریب شدید بافت­های ارگان­های اساسی بدن مثل مغز و کبد منجر به آسیب دائمی به کبد و مغزمی­شود.

در زنان باعث غیر طبیعی متولّد شدن نوزاد می­شود.

در حقیقت الکل به هنگام مصرف اثر خود را خواهد گذاشت حتّی اگر مقدار مصرف آن کم باشد نوشیدن آب سرد یا قهوه تاثیری بر میزان اثرگذاری الکل در فرد مصرف کننده ندارد.

حدود 10 ساعت طول می­کشد تا الکل جذب بدن شده، اثر خود را بگذارد و از بدن خارج شود و این با میزان مصرف یا دفعات مصرف آن ارتباطی ندارد.

جالب توجّه این است که با کمی کنکاش در منابع خبری می­توان با آمار بالای افرادی که بر اثر خوردن الکل متیلیک کور شده و یا فوت کرده­اند و دیگرانی که بر اثر مصرف الکل اتیلیک و یا انواع شراب­ها به خود و دیگران خسارات جبران­ناپذیر فراوانی وارد کرده­ اند.

در جزوه دانش­آموز(سرطان سینه) و (ناتوانی جنسی) به جهت حسّاس نشدن بچّه­ها به گونه دیگری ذکر شده است.

مراحل دفع الکل در بدن

الکل در کلیه­ها ، حدود 5% از طریق ادرار خارج میشود ، در ریه­ها 5% توسط بازدم و مقدار کمی هم از طریق تعریق دفع می­شود. امّا عمده­ی الکل توسط آنزیم­هایی که کبد می­سازد، اکسید شده و به اسید استیک، دی اکسید کربن و آب تبدیل می­شود.

یعنی کبد با تزریق آنزیم، اکسیژن موجود در خون را با الکل ترکیب نموده و انرژی فوق العاده­ای را به سرعت آزاد می­کند که باعث تنفّس سریع و سپس سرخ شدن صورت گردیده که نشان دهنده­ی ورود انرژی زیاد به بدن است.

باید دقّت کرد که اسید استیک تولید شده توسط کبد بسیار خطرناک بوده و اثر خود را بر روی بدن و اعضای داخلی آن خواهد گذاشت. این تاثیر با آنچه که در مصرف سرکه­ی طبیعی با درصدی بسیارپایین­تر وارد بدن شده وجذب می­شود، متفاوت است.

معناى خَمر:

خَمر در لغت به معناى پوشانیدن و پنهان کردن است. و از آن جا که شراب، حواس ظاهرى و عقل انسان را مى پوشاند، بدان خمر گفته شده است. و در عرف عامه، به هر مایع سُکرآورى که از انگور، یا دیگر میوه­ها و دانه­ها، گرفته شده باشد، خَمر گفته مى شود.

در مورد حرمت مصرف الکل و مسکرات روان(مایع) ، مورد اتّفاق و اِجماع مراجع معظّم تقلید است و اختلافی در آن نیست.امّا در مورد نجس یا پاک بودن الکل سفید یا همان الکل طبی که از طریق صنعتی(از مشتقّات نفتی) حاصل می­شود که البتّه سمّی هم بوده و در داروخانه­ها موجود است و بیشتر برای مصارف بهداشتی کاربرد دارد، تقریباً همه مراجع آن را پاک می­دانند مشروط بر اینکه به نجاست(خون یا ادرار) برخورد نداشته باشد. این همان الکل مورد استفاده در ادکلن­ها و حلّال­ها می­باشد.

شاید یکی از مصادیق منفعتی که در قرآن برای آن ذکر شده همین استفاده آن در صنعت و برخی موارد پزشکی، آن هم به صورت محدود باشد. البته قرآن می­فرماید که ضرر آن بیش از منفعتش می­باشد. ضمن اینکه این نفع اندک دلیلی برای جواز مصرف الکل (مسکر) در هر موردی نیست، مانند بسیاری از داروها که مثلاً به صورت بُخور یا پماد استفاده می­شوند و مفید هستند امّا خوردن آن ها باعث مرگ می­شود. مثل اکالیپتوس.

احکام شرعی مسکرات را باید به دقّت ، از دفتر مرجعی که مقلّد ایشان هستیم سوال کرده و طبق آن عمل کنیم.

مقالاتی در اینترنت موجود است که در مورد الکل و به صورت کلّی مسکرات بحث کرده اند. از جمله­ی آنها مقاله­ی ” بررسی علمی و فقهی الکل و فرآورده­های آن ” نوشته آقای حسین­علی آذرآبادگان است که بسیار جامع و مفید بوده و احکام فقهی را هم مورد مطالعه قرارداده است.                                   ( حسین علی آذر بادگان ; مجلّه: فقه ; بهار و تابستان 1381 – شماره 31و32 😉

امّا باید توجّه کرد که همه­ی اینها ما را از نظر مراجع تقلید زنده بی­نیاز نمی­کند.

مبحث احکام:

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ^{(علیه السلام)}، قَالَ:

«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ^{(صلی الله علیه و آله)} : کُلُّ مُسْکِرٍ حَرَامٌ، وَ کُلُ‏ مُسْکِرٍ خَمْرٌ».

کافی (ط – دار الحدیث)، ج‏12، ص: 706

آنچه که در فقه آن را حرام دانسته اند «مسکر» یا همان «خَمر» است.

استفتائاتی از آیت الله سیستانی؛

• آیا همه انواع الکل پاک است؟

جواب :   همه انواع الکل پاک اند، اما خوردن آنها جایز نمی باشد.

• حکم الکل سفید و الکل صنعتى مثلاً در ترکیبات بعضى از عطرها چنانچه بر بدن مالیده شود آیا بدن نجس می شود؟

جواب :  پاک است .

• استفاده کردن از ادکلن که ترکیب الکل دارد چه حکمى دارد؟

جواب :  جایز است.

• آیا خوردن الکل حرام است؟ حتّی اگر مصرف دارویی نداشته باشد ولی انسان مست نشود؟

جواب :  حرام است، اگر نوشیدن مقدار زیاد آن موجب مستی بشود خوردن اندک آن هم جایز نیست.

• استفاده از داروهایی که در آنها مقداری الکل مخلوط شده است (مثلاً  ۱%) جایز است ؟

جواب :  جایز نیست، مگر در صورت اضطرار

باز تذکّر همیشگی؛ در همه­ی موارد باید به فتوای مرجع خود رجوع کرد.

فتوای آیت الله وحید خراسانی در رساله توضیح المسائل:

مسأله ۱۱۲ ـ شراب و نَبیذِ مسکر ، نجس است، و در غیر این دو از مسکرات مایع بجز فقّاع ـ که حکم آن خواهد آمد ـ احتیاط مستحبّ اجتناب است.

(همان­گونه که در مسئله­ی قبل دیده شد مسائل فقهی بسیار گسترده می­باشد و فقهای بزرگوار در بیان یک مسئله موظّفند تمام حالات ممکن را در نظر قرار داده و توضیح دهند.)

مسأله ۱۱۳ ـ الکل صنعتى که براى رنگ کردن درب و پنجره و میز و صندلى و مصارف دیگر بکار مى برند، تمام اقسامش پاک است.

مسأله ۱۱۴ ـ اگر انگور یا آب انگور به واسطه پختن جوش بیاید، پاک ولى خوردن آن حرام است، و اگر به غیر آتش جوش بیاید (مثلاً در مقابل حرارت محیطی جِل می­افتد یا قبل از مرحله­ی سرکه شدن ) خوردن آن حرام و بنابر احتیاط نجس است.

مسأله ۱۱۵ ـ خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگر چه جوش بیایند پاک و خوردن آنها حلال است.

مسأله ۱۱۶ ـ فقّاع که از جو گرفته مى شود و به آن آبجو مى گویند نجس است، ولى آبى که به دستور طبیب از جو مى گیرند و به آن ( ماءالشعیر ) مى گویند پاک مى باشد.

(تذکّر این­که در فقّاع، فرآیند تخمیر کامل می­شود ولی در ماءالشعیر این فرآیند قطع ­شده ­است.)

آیات مربوط به حرمت شراب؛

1 )  قُلْ إِنَّما حَرَّمَ‏ رَبِّیَ‏ الْفَواحِشَ‏ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ الْإِثْمَ وَ الْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَ أَنْ تُشْرِکُوا بِاللَّهِ ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ

بگو: «پروردگارِ من فقط زشت­کاری­ها را -چه آشکارش(باشد)و چه پنهان- و گناه و ستم ناحق را حرام گردانیده است؛ و (نیز)اینکه چیزى را شریک خدا سازید که دلیلى بر (حقّانیّت) آن نازل نکرده؛ و اینکه چیزى را که نمى‏دانید به خدا نسبت دهید.

(آیه­ی شریفه­ی 33 سوره­ی مبارکه­ی اعراف)

2 )  یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ

اى کسانى که ایمان آورده‏اید، شراب و قمار و بتها و تیرهاى قرعه پلیدند (و) از عمل شیطانند. پس، از آنها دورى گزینید، باشد که رستگار شوید.

(آیه­ی شریفه­ی 90 سوره­ی مبارکه­ی مائده)

3 )  إِنَّما یُریدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَهَ وَ الْبَغْضاءَ فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاهِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ

همانا شیطان مى‏خواهد با شراب و قمار، میانِ شما دشمنى و کینه ایجاد کند، و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد. پس آیا شما دست برمى‏دارید؟

 (آیه­ی شریفه­ی 91 سوره­ی مبارکه­ی مائده)

4 ) یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ قُلْ فیهِما إِثْمٌ کَبیرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ  

در باره شراب و قمار، از تو مى‏پرسند، بگو: «در آن دو،گناهى بزرگ، و سودهایى براى مردم است،( ولى) گناهشان از سودشان بزرگتر است.» و از تو مى‏پرسند: «چه چیزى انفاق کنند؟» بگو: «مازاد (بر نیازمندى خود) را.» این گونه، خداوند آیات (خود را)براى شما روشن مى‏گرداند، باشد که در (کار) دنیا و آخرت بیندیشید.

         (آیه­ی 219 سوره­ی بقره)

روایات و حکایات مربوط به حرمت شراب:

class=”svp”1 ) امیرالمؤمنین ^{(علیه السلام)} علیه درباره اجتناب از شراب می­فرمایند؛

لوْ وَقَعَتْ‏ قَطْرَهٌ فِی بِئْر فَبُنِیتْ مَکانَهَا مَنَارَهٌ لَمْ أُؤَذِّنْ عَلَیهَا و لَوْ وَقَعَتْ فی نَهر ثمّ جَفَت و نَبت فیه الکَلأ لم أرعه   

اگر قطره‌ای از شراب در چاهی بیفتد و بر آن مکان مناره‌ای بلند بنا شود، بر آن مناره اذان نمی‌گویم، و اگر قطره‌ای از شراب در رودخانه‌ای بیفتد سپس آب آن خشک شود، و از زمین او سبزه‌زاری بِرُوید، هیچ حیوانى را در آن سبزه‌ها نمی‌چرانم.

سعد السعود للنفوس منضود سید بن طاووس ص 129   –  مستدرک الوسایل ج4 ص 75

جالب این­که حیوانات حتی الاغ ، میوه­ی گندیده را شاید بخورد ولی شراب و انگور آن را نمی­خورد.

2 ) عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ^{(علیه السلام)}  قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ^{(صلی الله علیه و آله)}‏ مَنْ کانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ فَلَا یَأْکُلُ عَلَى مَائِدَهٍ یُشْرَبُ‏ عَلَیْهَا الْخَمْرُ.

امام صادق  ^{(علیه السلام)}  از پیامبر اکرم^{(صلی الله علیه و آله)}‏ نقل نموده است که: کسی که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشد از سفره­ای نمی­خورد که بر سر آن خمر نوشیده می­شود.

کافی ج6 ص 268

3 ) عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ^{(علیه السلام)}   فِی قَوْلِهِ‏ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا- إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ‏ أَمَّا الْخَمْرُ فَکُلُ‏ مُسْکِرٍ مِنَ‏ الشَّرَابِ‏ خَمْرٌ إِذَا أُخْمِرَ فَهُوَ حَرَامٌ وَ أَمَّا الْمُسْکِرُ کَثِیرُهُ وَ قَلِیلُهُ حَرَام‏

از امام باقر^{(علیه السلام)}   در قول خداوند «ای کسانى که ایمان آوردید همانا خمر و قمار، تیرهای شرط بندی و….» فرمود: امّا مى هر آن نوشیدنی است که مست کند و هر آنچه خرد را پوشاند و مستی بیاورد کم و زیادش حرام است.

بحار الأنوار ج‏63، ص: 488

4 ) عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ^{(علیه السلام)}   قَالَ: مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ أَوْ مُسْکِراً لَمْ تُقْبَلْ صَلَاتُهُ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً فَإِنْ عَادَ سَقَاهُ اللَّهُ مِنْ طِینَهِ خَبَالٍ قُلْتُ وَ مَا طِینَهُ خَبَالٍ قَالَ صَدِیدٌ یَخْرُجُ مِنْ فُرُوجِ الزُّنَاهِ.

سعد اسکاف گوید: امام باقر^{(علیه السلام)}   فرمودند: شخصى که شراب یا هر نوع چیز مستى­آورى بخورد چهل روز نمازش پذیرفته نگردد، و اگر دوباره بخورد، خداوند به او از شراب «طینت خبال» مى‏نوشاند. عرض کردم: آن چیست؟ فرمود:چرک و عرقى است که از عورت زناکاران خارج مى‏گردد.

معانی الاخبار ص 164

5 ) لَا تَجْلِسُوا عَلَى مَائِدَهٍ یُشْرَبُ‏ عَلَیْهَا الْخَمْرُ فَإِنَّ الْعَبْدَ لَا یَدْرِی مَتَى یُؤْخَذ

بر سر سفره­ای که در آن خمر نوشیده می­شود ننشینید چرا که همانا بنده نمی­داند که چه وقت گرفته می­شود.( یعنی چه زمانی جانش گرفته میشود یا چه وقت به گناهی او را مواخذه می کنند.)

وسایل الشیعه ج25 ص 29

6 ) وَ قَالَ^{(علیه السلام)}  ‏ لَا تُجَالِسُوا مَعَ‏ شَارِبِ‏ الْخَمْرِ وَ لَا تَعُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ لَا تُشَیِّعُوا جَنَائِزَهُمْ وَ لَا تُصَلُّوا عَلَى أَمْوَاتِهِمْ فَإِنَّهُمْ کِلَابُ أَهْلِ النَّارِ کَمَا قَالَ اللَّهُ‏ اخْسَؤُا فِیها وَ لا تُکَلِّمُونِ‏

وَ عَنْهُ أَنَّهُ قَالَ: الْعَبْدُ إِذَا شَرِبَ شَرْبَهً مِنَ الْخَمْرِ ابْتَلَاهُ اللَّهُ بِخَمْسَهِ أَشْیَاءَ فِی الْأَوَّلِ قَسَا قَلْبُهُ وَ فِی الثَّانِی تَبَرَّأَ مِنْهُ جَبْرَئِیلُ وَ مِیکَائِیلُ وَ إِسْرَافِیلُ وَ جَمِیعُ الْمَلَائِکَهِ وَ فِی الثَّالِثَهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ جَمِیعُ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَئِمَّهِ وَ فِی الرَّابِعَهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ الْجَبَّارُ جَلَّ جَلَالُهُ وَ الْخَامِسُ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ أَمَّا الَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْواهُمُ النَّارُ کُلَّما أَرادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْها أُعِیدُوا فِیها وَ قِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ

با کسی که شراب می نوشد مجالست نکنید و از آنها وقتی مریض می­شوند عیادت نکنید و جنازه آنها را تشییع نکنید و بر مرده­های آنها نماز نخوانید پس به درستی که آنها سگ های اهل جهنم هستند. همانطور رفتار کنید که پیامبر فرمود. آنها را طرد کنید و با ایشان صحبت نکنید.

همانا بنده هنگامی که شراب نوشید خداوند او را به 5 چیز مبتلا می­کند اوّل قساوت قلب و دوم جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و جمیع ملائکه از او روی برائت می­جویند و سوم این­که همه انبیاء و ائمه از او بیزاری می­کنند و چهارم این­که خدای عز و جل از او روی برمی­گرداند و پنجم این قول خداوند است که ” و کسانی که فسق مرتکب شدند پس جایگاه آنها آتش است و و هر موقع که اراده خروج از آن کنند  به آن برگرداننده می­شوند و به آن­ها گفته می­شود بچشید عذاب جهنم را، همان چیزی که آن را تکذیب می­کردید.

بحار الأنوار ج‏76، ص 149

7 ) قَالَ رَسُولُ اللَّهِ^{(صلی الله علیه و آله)}‏ ‏ مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ فِی الدُّنْیَا سَقَاهُ اللَّهُ مِنْ سَمِّ الْأَسَاوِدِ وَ مِنْ سَمِّ الْعَقَارِبِ شَرْبَهً یَتَسَاقَطُ مِنْهَا لَحْمُ وَجْهِهِ فِی الْإِنَاءِ قَبْلَ أَنْ یَشْرَبَهَا فَإِذَا شَرِبَهَا تَفَسَّخَ لَحْمُهُ وَ جِلْدُهُ کَالْجِیفَهِ یَتَأَذَّى بِهِ أَهْلُ الْجَمْعِ وَ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّارِ أَلَا وَ شَارِبُهَا وَ عَاصِرُهَا وَ مُعْصِرُهَا وَ بَائِعُهَا وَ مُبْتَاعُهَا وَ حَامِلُهَا وَ الْمَحْمُولَهُ إِلَیْهِ وَ آکِلُ ثَمَنِهَا سَوَاءٌ فِی إِثْمِهَا وَ لَا یَقْبَلُ اللَّهُ تَعَالَى لَهُمْ صَلَاهً وَ لَا صَوْماً وَ لَا حَجّاً وَ لَا عُمْرَهً حَتَّى یَتُوبَ وَ لَوْ مَاتَ قَبْلَ أَنْ یَتُوبَ کَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ یَسْقِیَهُ بِکُلِّ جُرْعَهٍ فِی الدُّنْیَا شَرْبَهً مِنْ صَدِیدِ جَهَنَّمَ

ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ^{(صلی الله علیه و آله)}‏  أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حَرَّمَ الْخَمْرَ بِعَیْنِهَا وَ الْمُسْکِرَ مِنْ کُلِّ شَرَابٍ أَلَا وَ إِنَّ کُلَّ مُسْکِرٍ حَرَامٌ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ9 مَثَلُ‏ شَارِبِ‏ الْخَمْرِ کَمَثَلِ الْکِبْرِیتِ فَاحْذَرُوهُ لَا یُنَتِّنُکُمْ کَمَا یُنَتِّنُ الْکِبْرِیتُ وَ إِنَّ شَارِبَ الْخَمْرِ یُصْبِحُ وَ یُمْسِی فِی سَخَطِ اللَّهِ وَ مَا مِنْ أَحَدٍ یَبِیتُ سَکْرَانَ إِلَّا کَانَ لِلشَّیْطَانِ عَرُوساً إِلَى الصَّبَاحِ فَإِذَا أَصْبَحَ وَجَبَ عَلَیْهِ أَنْ یَغْتَسِلَ‏ کَمَا یَغْتَسِلُ مِنَ الْجَنَابَهِ فَإِنْ لَمْ یَغْتَسِلْ لَمْ یُقْبَلْ مِنْهُ صَرْفٌ وَ لَا عَدْلٌ وَ لَا یَمْشِی عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ أَبْغَضُ إِلَى اللَّهِ مِنْ شَارِبِ الْخَمْر

پیامبر^{(صلی الله علیه و آله)}‏  ؛ کسی که در دنیا شراب بنوشد، خداوند به او از سم رتیل­ها و عقرب­ها می­نوشاند. شربتی که بواسطه آن گوشت از صورت انسان می­افتد قبل از آن که آن شربت را بنوشد. پس هنگامی که آن را بنوشد گوشت و پوست او از هم جدا می­شود و مانند کیسه­ای می­شود که بواسطه آن دشمنان خدا (اهل الجمع) را عذاب می­کنند در آتش جهنّم.

آگاه باشید که نوشنده­ی آن ، تهیّه کننده­اش ، فروشنده ، خریدار ، حمل کننده ، کسی که آن را برای حمل آماده می­کند و خورنده­ی ثَمَن آن، در گناهش یکسان هستند.

و خداوند تعالی از آنها نماز و روزه و حج و عمره و را قبول نمی کند مگر اینکه توبه کنند و اگر بمیرند در حالیکه توبه نکرده باشند، حقی برای خداوند است که به او شربتی در قبال هر جرعه ای از شراب که نوشیده است از مایع مذاب جهّنم بچشاند. سپس پیامبر^{(صلی الله علیه و آله)}‏  فرمودند که خداوند خمر و مسکر را حرام کرد به خاطر خمر بودنش. بدانید که هر مسکری حرام است. پیامبر فرمود مثال شارب خمر مثال کبریت است پس، از آن برحذر باشید.

«شارب خمر» صبح را شب نمی­کند مگر اینکه در سخط خدا باشد و هیچ شارب خمری نیست که بخوابد مگر اینکه عروس شده باشد برای شیطان. پس وقتی بیدار شود باید غسل کند همانطور که از جنابت غسل می­کند. پس اگر غسل نکند از او هیچ عملی قبول نمی­شود و هیچ کس بر پشت زمین قدم برنمی­دارد که مبغوض­تر از «شارب خمر» باشد در نزد خداوند باشد.

بحارالانوار  ج76 ص 150

3 تحفه :

1 )  عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَى عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنِ الْحَلَبِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ^{(علیه السلام} عَنْ دَوَاءٍ یُعْجَنُ بِالْخَمْرِ لَا یَجُوزُ أَنْ یُعْجَنَ بِغَیْرِهِ إِنَّمَا هُوَ اضْطِرَارٌ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ لَا یَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ یَنْظُرَ إِلَیْهِ فَکَیْفَ‏یَتَدَاوَى بِهِ وَ إِنَّمَا هُوَ بِمَنْزِلَهِ شَحْمِ الْخِنْزِیرِ الَّذِی یَقَعُ فِی کَذَا وَ کَذَا لَا یَکْمُلُ إِلَّا بِهِ فَلَا شَفَى اللَّهُ أَحَداً شَفَاهُ خَمْرٌ وَ شَحْمُ خِنْزِیرٍ

حلبی گوید: به امام صادق ^{(علیه السلام )}عرض کردم: آیا خوردن دوائی که با شراب معجون شده و با غیر آن نیز معجون نمی­شود و ما ناچاریم، آیا جایز است؟

حضرت فرمود: نه به خدا قسم؛ برای مسلمان حلال نیست که به آن نگاه کند، چگونه با آن مداوا کند؟

همانا چون پیه خوک است که جزء فلان و فلان داروست و آن دارو جز با آن درست نمی­شود (کامل نمی­شود)، خداوند شفا ندهد کسی را که از شراب و چربی و پیه خوک شفاء و بهبودی بخواهد.

طب الأئمه: ص 62  –  بحارالأنوار ج : 76 ص : 144

2 ) عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مِهْرَانَ الْکُوفِیِّ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ عُمَرَ بْنِ یَزِیدَ الصَّیْقَلِ قَالَ حَضَرْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ^{(علیه السلام)} فَسَأَلَهُ رَجُلٌ بِهِ الْبَوَاسِیرُ الشَّدِیدُ وَ قَدْ وُصِفَ لَهُ دَوَاءٌ سُکُرُّجَهٌ مِنْ نَبِیذٍ صُلْبٍ لَا یُرِیدُ بِهِ اللَّذَّهَ وَ لَکِنْ یُرِیدُ بِهِ الدَّوَاءَ فَقَالَ لَا وَ لَا جُرْعَهً قُلْتُ لِمَ قَالَ لِأَنَّهُ حَرَامٌ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَجْعَلْ فِی شَیْ‏ءٍ مِمَّا حَرَّمَهُ دَوَاءً وَ لَا شِفَاءً

عمر بن یزید صیقل گوید: خدمت امام صادق ^{(علیه السلام )}شرفیاب شدم، مردی – که مبتلا به بیماری بواسیر شدید بود – از ایشان سؤال نمود: برای دردم دوائی که با آبِ جو مست کننده تهیه شده است توصیه کرده‌اند، و من از خوردن آن قصد لذّت ندارم، بلکه جنبه‌ی دوائی آن را کار دارم آیا جایز است از آن مصرف کنم؟

حضرت فرمود: خیر، یک جرعه هم جایز نیست.

عرض کردم: چرا؟

حضرت فرمود: چون حرام است. و همانا خداوند عزوجل شفا را در هیچ یک از چیزهائی که حرام نموده است قرار نداده است.

طب الأئمه: ص 32  –  بحارالأنوار: ج 59 ص 86

3 ) الْکَافِی، عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أُذَیْنَهَ قَالَ کَتَبْتُ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ^{(علیه السلام )}أَسْأَلُهُ عَنِ الرَّجُلِ یُنْعَتُ لَهُ الدَّوَاءُ مِنْ رِیحِ الْبَوَاسِیرِ فَیَشْرَبُهُ بِقَدْرِ سُکُرُّجَهٍ مِنْ نَبِیذٍ صُلْبٍ لَیْسَ یُرِیدُ بِهِ اللَّذَّهَ إِنَّمَا یُرِیدُ بِهِ الدَّوَاءَ فَقَالَ لَا وَ لَا جُرْعَهً وَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَجْعَلْ فِی شَیْ‏ءٍ مِمَّا حَرَّمَ شِفَاءً وَ لَا دَوَاءً

در کافى (ج 6 ص 413): بسندى از عمر بن اذینه که بامام ششم نوشتم (و همین پرسش و پاسخ را که در حدیث قبل بود را نقل کرده)

بحارالأنوار ج : 59 ص : 86

شرکت یا نشستن سر سفره یا میزی که در آن شراب خورده می­شود ، حرام است.

عکس زیر فقط جهت اطلاع معلّمین گرامی برای دانش ­آموزان خاص